Yeşil kahve fiyatı; hasat takvimi, navlun, döviz ve kaliteye bağlı dalgalanır. Doğru kaynakla çalışıldığında maliyet düşer, tedarik planı ise öngörülebilir hale gelir. İlk adım, pazarı ve oyuncuları tanımak. İkinci adım, güvenilir bir tedarikçiyle temasa geçmek. Örneğin, hacim ve kaliteyi birlikte sunan Arabica Trade’e ulaşarak örnek talep etmek, başlangıçtaki belirsizliği hızla azaltır. Bu adım, “ucuz” peşinde koşarken kaliteyi kaybetme riskini de sınırlıyor.

Neden Toptan ve Nereden?

Toptan alımın amacı sadece birim fiyatı düşürmek değil. Stok sürekliliği, kavurma profillerinin stabil kalması ve parti-parti kalite takibi de aynı derecede önemli. Peki, uygun fiyat için nereye bakılır?

• Menşeden doğrudan alım (origin): Kooperatifler ve ihracatçılarla çalışmak birim maliyeti düşürür, ancak MOQ (minimum sipariş miktarı), ödeme ve nakliye organizasyonu disiplin ister.
   
• İthalatçı/dağıtıcı firmalar: Daha düşük MOQ, daha hızlı teslim ve gümrük süreçlerinin yükünü almaları en büyük artıdır. Birim fiyat menşeye göre biraz yüksek olabilir.
   
• B2B platformları ve broker’lar: Farklı menşeler ve lot seçenekleri aynı ekranda. Karşılaştırma kolay, ancak komisyon ve bilgi kirliliğine dikkat.
   
• Yerel toptancılar: En pratik kanallardan biri. Lojistikte sürpriz az, test kavurması ve küçük parti denemeleri hızlı. Fiyat rekabeti değişken.
   

Erken aşamada; ürün gamı, menşe çeşitliliği ve numune hızında güçlü olan sağlayıcılar fark yaratır. Bu noktada Arabica Trade gibi kanallar, hem seçim genişliği hem de süreç şeffaflığıyla öne çıkar.

Fiyatı Asıl Ne Düşürüyor?

“Ucuz”u tek başına birim fiyat sanan her plan kırılgandır. Asıl belirleyiciler:

• Hasat yılı ve lot tipi: Taze hasat çoğu zaman daha pahalıdır ama fire ve aroma kaybı daha düşüktür.
   
• Cup skoru ve hata sayısı: SCA ölçümleri fiyatın ana çıpası. 80+ specialty ile commercial sınıfın marjları farklıdır.
   
• Ambalaj: Jüt tek başına ucuzdur; GrainPro astarlı jüt daha pahalı ama tazeliği korur, toplam kaybı azaltır.
   
• Navlun ve Incoterms: FOB, CFR/CIF, DDP… Kimin neyi üstlendiği netleşmeden “ucuz” bir rakam, kasada pahalıya dönebilir.
   
• Döviz ve finansman: Vadeli ödeme, iskonto, kur riski yönetimi toplam maliyeti değiştirir.
   

Kısa vadede “ucuz” görünen bir teklif, orta vadede fire, iade ve tüketici memnuniyetsizliğiyle toplam maliyeti yükseltebilir. Ölçü: tüm kalemleri (satın alma + nakliye + gümrük + fire + finansman) hesaplamak.

Kalite ve Tutarlılık: Sadece Fiyata Bakılmıyor

• Numune → deneme kavurması → kör tadım: Fiyat pazarlığından önce yapılmalı.
   
• Nem ve yoğunluk: 10–12% nem aralığı çoğu profil için sağlıklı; yoğunluk profili kavurma kararını etkiler.
   
• İzlenebilirlik: Çiftlik/kooperatif bilgisi, lot numarası, hasat zamanı.
   
• Sertifikalar: Organik, Rainforest, Fairtrade gibi belgeler gerektiğinde maliyeti artırır; müşteri talebine göre değer katar.
   

Lojistik ve Sözleşme: Sürprizleri Dışarıda Bırakın

• Incoterms’ı yazın: FOB mu, CIF mi, DDP mi? Gümrük, sigorta, iç nakliye kimde?
   
• Koli/çuval ölçüleri ve paletleme: Depolama ve iç dağıtımı etkiler.
   
• Teslim süresi ve gecikme hükümleri: Kahve takvim sever; gecikme, kavurma planını bozar.
   
• Ödeme planı: Akreditif, peşin, kısmi peşin… Kur riskine karşı hedge?
   
• İade/kompanzasyon: Nadir de olsa, kusurlu lot için net prosedür şart.
   

Türkiye İçin Pratik Yol Haritası

1. Şartnameyi yazın: Menşe aralığı, kalite seviyesi (ör. 82–84 cupping), ambalaj, MOQ.
    
2. Kısa liste çıkarın: Menşe + yerel ithalatçı + güvenilir B2B kanal.
    
3. Numune ve test kavurması: Kör tadım notları, nem ve hatalı çekirdek sayımı.
    
4. Tüm maliyeti toplayın: CIF/DDP senaryolarında vergi, navlun, iç nakliye, fire.
    
5. Sözleşme ve takvim: Teslim haftası, ödeme, gecikme hükmü, iade planı.
    
6. Küçük partiyle başlayın: İlk siparişte risk küçük, veri büyük olmalı.
    
7. Veriye göre ölçekleyin: En az iki teslimden sonra hacmi artırın.
    

Sık Yapılan Hatalar

• Sadece FOB fiyatına bakıp toplam maliyeti unutm ak.
   
• Numunesiz sipariş.
   
• Ambalajı ucuza kaçırıp tazeliği kaybetmek.
   
• Esnek olmayan ödeme planı yüzünden kur riskinde savrulmak.
   
• Teslim gecikmeleri için B planı barındırmayan kavurma takvimi.
   

Ne Zaman Hangi Kanal?

• Hızlı başlamak: Yerel ithalatçı / güvenilir toptancı. MOQ düşük, süreç net.
   
• Hacmi büyütmek: Menşeden sözleşmeli tedarik + karışımı destekleyen yerel stok.
   
• Çeşitlilik aramak: B2B platform + doğrudan üretici. Kıyas, denge ve öğrenme aynı anda.
   

İki kanalı eşleştirmek çoğu işletme için risksiz büyümenin anahtarıdır: bir yanda hızlı dönen stok, diğer yanda sezonluk/niş lotlar.

Kontrol Listesi (Siparişi Kapamadan Önce)

• Numune tadım notları ve fiziksel analiz tamam mı?
   
• Incoterms, teslim haftası, ödeme adımları sözleşmede net mi?
   
• Navlun ve sigorta dahil toplam maliyet hesaplandı mı?
   
• Ambalaj (GrainPro/jüt) ve depolama koşulları uygun mu?
   
• İade/kompanzasyon maddesi yazıldı mı?
   

Son Satır Değil, Son Yudum: “Ucuza” Değil, Doğruya Yaklaşın

Yeşil kahvede en ucuz teklif, her zaman en iyi anlaşma değildir. Doğru adres; ölçülebilir kalite, net sözleşme, temiz lojistik ve öngörülebilir maliyeti birlikte sunar. Numuneyi ciddiye alan, Incoterms’ı şeffaf yazan, teslim saatini kaçırmayan tedarikçiler uzun vadede en ucuz çıkar. Tercih, “bugün ucuz” ile “yarın sürdürülebilir” arasında yapıldığında fincanın tadı da bilançonun sağlığı da aynı anda iyileşir.

Kaynak: Bülten